Unia Europejska zmieniła oblicze podróżowania – ze względu na przynależność większości państw członkowskich do Strefy Schengen, nie potrzebujemy paszportu do przekroczenia granicy, a kontrole są sporadyczne. Strefa obejmuje większość krajów Unii Europejskiej – w tym cztery spoza paktu.
Spis państw znajdujących się w obszarze bez granic wewnętrznych
- Norwegia
- Szwecja
- Finlandia
- Dania
- Islandia
- Litwa
- Łotwa
- Estonia
- Polska
- Czechy
- Słowacja
- Węgry
- Austria
- Słowenia
- Włochy
- Szwajcaria
- Liechtenstein
- Grecja
- Malta
- Niemcy
- Francja
- Hiszpania
- Portugalia
- Belgia
- Holandia
- Luksemburg
- Od 1.01.2021 w skład Strefy Schengen, na mocy porozumienia Wielkiej Brytanii z Hiszpanią włączony jest Gibraltar – wciąż pozostaje on jednak terytorium brytyjskim.
- Ponadto, w Strefie Schengen de facto znajdują się również trzy mikropaństwa, których granice są całkowicie bądź częściowo otwarte dla obywateli państw Strefy:
- Monako
- San Marino
- Watykan
- Państwa, przynależące do Unii i posiadające kontrole graniczne, jednak niewymagające posiadania paszportu od obywateli państw UE przy wjeździe na ich terytorium (zobowiązane do dołączenia do Schengen w przyszłości):
- Rumunia
- Bułgaria
- Chorwacja
- Cypr
- Jedyne państwo przynależące do UE, prowadzące własną politykę podróżowania to Irlandia, która wynegocjowała klauzulę opt-out, warunkującą jedynie częściowy udział w Strefie Schengen.
BREXIT: Skutki dla kierowców i obywateli UE
Wyjście Wielkiej Brytanii z europejskiego porozumienia państw wciąż budzi kontrowersje – nie tylko wśród obywateli krajów członkowskich. Protesty w Szkocji mogą budzić obawy o chęć secesji, tak jak w przypadku konfliktu Katalońskiego.
Zapewne każdy z nas ma jakiegoś krewnego, czy znajomego za granicą – spory odsetek Polaków wyjeżdża z kraju w poszukiwaniu pracy. Dotychczas najpopularniejszymi destynacjami imigrantów były Niemcy, BENELUX i Wielka Brytania.
Wiwat Konwencja Wiedeńska!
Na szczęście, udało się dojść do porozumienia między byłym członkiem Unii Europejskiej a resztą państw.
Od dnia 1 stycznia 2021 r. Polska uznaje wydane w Wielkiej Brytanii prawa jazdy jako dokumenty uprawniające do kierowania pojazdami na terytorium Polski (w okresie ważności rzeczonych dokumentów) w oparciu o przepisy Konwencji o ruchu drogowym podpisanej w Wiedniu w 1968 r.
Niemniej jednak, brytyjskie prawo jazdy uprawnia do kierowania pojazdem silnikowym na terytorium Polski jedynie w okresie 6 miesięcy od dnia rozpoczęcia stałego lub czasowego pobytu. Po tym czasie wymagana jest jego wymiana na polski dokument prawa jazdy. Na szczęście, aktualizacja uprawnień nie wiąże się ze zdawaniem egzaminów.
W ramach obustronnego porozumienia, również polskie prawo jazdy jest honorowane na terenie Wielkiej Brytanii. Jest to możliwe dzięki zasadom Konwencji Wiedeńskiej i zgodności polskiego prawa jazdy ze wzorem z jej zapisów.
Zgodnie z obecnie obowiązującym prawem, jako rezydenci* w UK możemy jeździć samochodem na terenie kraju dokumentując się polskim prawem jazdy aż do ukończenia przez nas 70 roku życia bądź do utraty ważności uprawnień. Po upływie tegoż czasu bądź zmianie nazwiska, musimy je wymienić.
Niestety, uzyskane porozumienie nie jest ostateczne – w przyszłości możemy spodziewać się zaostrzenia przepisów, tudzież wymogu uzyskania międzynarodowego prawa jazdy.
*Rezydentura w UK:
Wszystkie karty pobytu utraciły ważność z dniem wystąpienia Wielkiej Brytanii z Unii Europejskiej, tj. 31.12.2020. Do tej pory, Polacy przebywający od 5 lat na wyspie mogli się starać o uzyskanie stałej rezydentury i karty rezydenta, poświadczającej nieprzerwany pobyt na terytorium kraju. Niniejsza karta była potrzebna do starania się o obywatelstwo brytyjskie. Wraz z wyjściem Zjednoczonego Królestwa z UE zasady uległy zmianie.
Aby od 1 stycznia 2021 roku mieć możliwość legalnego pobytu i pracy na terytorium Wielkiej Brytanii, konieczne jest złożenie wniosku o status osoby osiedlonej (settled status) lub tymczasowy status osoby osiedlonej (pre-settled status). Niniejsze statusy zastąpią dotychczasową kartę rezydentury i kartę stałego pobytu w UK.
Obowiązek rejestracji i uzyskania statusu osoby osiedlonej dotyczy wszystkich, którzy nie są obywatelami Wielkiej Brytanii. Bez jego uzyskania nie będziemy mogli legalnie przebywać i pracować w UK po Brexicie.
A może warto zainwestować w międzynarodowe prawo jazdy?
Warto jednak pamiętać, iż niektóre kraje spoza Unii Europejskiej, będące naszymi sąsiadami, wymagają międzynarodowego prawa jazdy, np. Ukraina, Białoruś, Rosja czy też kraje byłej Jugosławii. Jeżeli planujemy podróż zagraniczną, zalecamy zorientować się w tej kwestii. Jak to mówią, strzeżonego Pan Bóg strzeże.