W dobie cyfryzacji dokumentów oraz internetowych kodów dostępu, nikogo z nas nie powinien dziwić elektroniczny wniosek o założenie profilu kandydata na kierowcę (PKK). Czy jest on konieczny do przystąpienia do egzaminu, ile kosztuje jego wyrobienie, i jak wypełnić wniosek w odpowiedni sposób?
Do czego służy profil kandydata na kierowcę?
Z pomocą tego wniosku zostajemy wpisani do bazy danych, która pozwala nas zidentyfikować pracownikom szkół jazdy, a tym samym – rozpocząć kurs. Dokument zawiera podstawowe informacje : imię, nazwisko, PESEL, adres zameldowania i data urodzenia.
Wydrukowane formularze dostępne są w każdej siedzibie Starostwa Powiatowego, Urzędu Miasta, oraz, w przypadku zamieszkania w Warszawie – Urzędu Dzielnicy. Nic jednak nie stoi na przeszkodzie pobrania ich ze strony internetowej instytucji lub odpowiedniej zakładki strony Biuletynu Informacji Publicznej.
Wydrukowany (Koniecznie w odpowiedniej formie, tj. obustronnie na zorientowanej poziomo kartce A4) i wypełniony wniosek należy przekazać do urzędu osobiście lub za pośrednictwem poczty (także elektronicznej).
UWAGA! Należy zwrócić uwagę na drobne przypisy ponad rubryczkami wniosku, gdyż dużą jego część wypełnia urzędnik!
Do wniosku o PKK należy załączyć:
- Orzeczenie lekarskie, stwierdzające brak przeciwwskazań zdrowotnych do kierowania pojazdem i orzeczenie psychologiczne z tej samej kategorii (o ile jest ono wymagane)
- Kolorową fotografię o wymiarach 35 × 45 mm. Musi ona spełniać takie same wymogi jak zdjęcia wykonywane do paszportów czy dowodów osobistych, co jest rozumiane w sposób następujący : fotografia musi być wykonana na jednolitym, jasnym tle, mieć dobrą ostrość oraz odwzorowywać naturalny kolor skóry i przedstawiać twarz w pozycji frontalnej ze wzrokiem skierowanym na wprost naturalnym wyrazem twarzy i zamkniętymi ustami. Konieczne jest dobre wykadrowanie zdjęcia, czyli objęcie wizerunku od wierzchołka głowy do górnej części barków -tak, aby twarz zajmowała 70–80% fotografii. Wymogiem są też wyraźnie widoczne oczy, zwłaszcza źrenice: szczególną uwagę należy zwrócić na to, aby nie były one przysłonięte włosami. Fryzura może wystawać poza obręb zdjęcia. Zdjęcia wykonywane są bez nakrycia głowy* i okularów z ciemnymi szkłami**
Fotografia nie powinna być starsza niż 6 miesięcy przed dniem złożenia wniosku.
* W przypadku wyznawania religii, wymagającej noszenia nakrycia głowy, należy dołączyć do wniosku zaświadczenie o przynależności do wspólnoty wyznaniowej (dotyczy to wyłącznie wspólnot zarejestrowanych w Polsce). Zdjęcie musi odsłaniać jednak owal twarzy oraz linię uszu. **Osoba z wrodzonymi lub nabytymi wadami narządu wzroku może załączyć do wniosku fotografię przedstawiającą ją w okularach z ciemnymi szkłami. Załącza się wówczas również orzeczenie o stopniu niepełnosprawności – odpowiednio : osoby do 16 roku życia, lub osoby, która ukończyła 16 lat, z powodu wrodzonej lub nabytej wady narządu wzroku, wydane zgodnie z przepisami ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób (t.j. Dz. U. z 2018 r. poz. 511 z późn. zm.) - Dokument, bądź jego skan, pozwalający na ustalenie tożsamości wnioskodawcy.
- Pisemną zgodę rodzica lub opiekuna na uzyskanie prawa jazdy kategorii: AM, A1, B, B1, T – jeżeli kandydat na kierowcę nie ukończył 18 roku życia.
- Kserokopię posiadanego prawa jazdy w przypadku posiadania takowego.
- Kserokopię prawa jazdy wraz z tłumaczeniem na język polski, sporządzonym lub poświadczonym przez tłumacza przysięgłego lub właściwego konsula Rzeczypospolitej Polskiej. (Dotyczy wymiany prawa jazdy wydanego za granicą, nieokreślonego w konwencjach o ruchu drogowym. W ww. przypadku nie wymaga się przedłożenia orzeczenia lekarskiego)
- Cudzoziemiec, ubiegający się o otrzymanie polskiego prawa jazdy dołącza do wniosku kserokopię karty pobytu, wizy pobytowej lub innego dokumentu potwierdzającego posiadanie prawa pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Dopuszcza się także zaświadczenie o byciu studentem co najmniej od 6 miesięcy.
Termin zakończenia postępowania wynosi do 2 dni roboczych.
Od wydanej decyzji administracyjnej obywatelowi przysługuje odwołanie do Samorządowego Kolegium Odwoławczego, dokonywane za pośrednictwem organu, który wydał decyzję. Możliwe jest złożenie go w terminie 14 dni od dnia doręczenia decyzji.
Samo wygenerowanie profilu nic nie kosztuje. Dopiero po ukończeniu szkolenia i uzyskaniu pozytywnego wyniku egzaminu państwowego należy dokonać opłaty za wydanie prawa jazdy w wysokości 100,50 zł. Potwierdzenie dokonania opłaty należy przedstawić przy odbiorze dokumentu.
A co, jeżeli nie zamierzam uczestniczyć w kursie?
Na ten moment uczestnictwo w kursie na prawo jazdy jest obowiązkowe ze względu na panujące przepisy. (Zwolnienie dotyczy jedynie kursu teoretycznego, który jest zresztą coraz częściej przeprowadzany poprzez E-learning).
Przede wszystkim ustawa nie przewiduje możliwości prowadzenia pojazdu bez dokumentu uprawniającego – jedyny wyjątek dotyczy kursu. Innymi słowy, siadając za kierownicą i ucząc się jeździć pod kontrolą rodzica, krewnego, czy znajomego, łamiemy polskie prawo.
Co ciekawe, w krajach takich jak np. Stany Zjednoczone lub Wielka Brytania, możliwe jest opanowanie praktycznej umiejętności jazdy na własną rękę. W 2010 roku Polska Izba Gospodarcza Ośrodków Szkolenia Kierowców wysunęła projekt nowelizacji ustawy, która miała umożliwić ten proceder również polskim kandydatom na kierowców. Posłowie odrzucili jednak ten projekt ze względu na konieczność wprowadzenia nowych regulacji prawnych. Doszły również do głosu obawy o wyparcie mniejszych ośrodków szkoleniowych z rynku.
Co w takim razie powinno przekonać mnie do uczestnictwa w kursie?
Najważniejszą zaletą kursu jest przystosowany do nauki jazdy samochód. Posiada on dodatkowy hamulec na miejscu pasażera, który umożliwia instruktorowi szybką reakcję w nagłych wypadkach. Nauka jazdy w nieprzeznaczonym do tego celu pojeździe jest niebezpieczna oraz stresująca. 'Instruktor’, który podjął się nauczenia nas prowadzenia auta, jest zazwyczaj bardziej zestresowany sytuacją, gdyż zdaje sobie sprawę z ewentualnych konsekwencji błędów młodego kierowcy.
Drugim istotnym aspektem są ”cywilizowane” warunki jazdy. Podczas gdy zawodowy instruktor ma dostęp do wyposażonego placu manewrowego, osoba ucząca się pod okiem amatora zmuszona jest jeździć po mało uczęszczanych drogach i wertepach, których stan nawierzchni najczęściej pozostawia wiele do życzenia. Jest to kolejny generator stresu, gdyż osoba bez doświadczenia w kierowaniu pojazdami nie ma tak wyczulonych zmysłów, a szum i pryskanie szutru pod kołami utrudnia słuchanie silnika.
Nie można zapomnieć o tym, że żadne lekcje czy porady, udzielone nam przez znajomych, nigdy nie zastąpią jazdy z wykwalifikowanym instruktorem. Osoba o doświadczeniu i wykształceniu dydaktycznym zawsze okazuje się lepsza od amatora, który nie zawsze jest w stanie odpowiednio przekazać nam swoją wiedzę.
Ostatnią rzeczą, bodaj najbardziej generującą ryzyko nie zdania egzaminu, jest brak możliwości obycia w ruchu drogowym. Młody kierowca nie jest w stanie bezpiecznie poruszać się po mieście bez nadzoru profesjonalnego instruktora.
Jak wybrać odpowiedni kurs?
Warto zorientować się w ofertach najbliższych szkół jazdy, poczytać opinie i dopytać o szczegóły kursu w razie wątpliwości. Dobrym pomysłem jest zerknięcie na zestawienie procentowe zdawalności kursantów poszczególnych szkół i wybranie firmy o najwyższym odsetku pomyślnie zakończonych egzaminów.
Czasami na stronach internetowych pojawiają się kuszące promocje, opiewające na wysokie zniżki. Nierzadko jednak okazuje się, iż oszczędność ponoszona jest kosztem jakości nauczania, np. kurs nie obejmuje teorii. Najczęściej jednak promocje takie mają wąski limit czasowy, a dodatkowo okazać się może, że szkoła utrudnia zamawianie terminów i realizację kursu.
Szeroko zalecane jest zasięgnięcie opinii w sprawie instruktora, gdyż to on i jego metody dydaktyczne są kluczowym elementem w procesie nauki i mogą zaważyć o wyniku egzaminu. Czasem zaleca się zmianę mentora, i to nie tylko z powodu braku sympatii do niego. Każdy szkoleniowiec ma inne metody nauczania oraz podejście do kursanta. Jeżeli jego zachowanie względem twojej osoby pozostawia dużo do życzenia, zachowuje się on niestosownie lub sposób prowadzenia kursu nie odpowiada twoim oczekiwaniom, to jest to wyraźny sygnał, że należy zastanowić się nad kontynuowaniem nauki u kogoś innego.
Niestety, zdarza się, iż kursanci padają ofiarą oszustwa finansowego ze strony instruktora. Wedle prawa, godzina wykładowa kursu teoretycznego trwa 45 minut, jednak godzina praktycznej nauki liczy sobie 60 minut. Zgodnie z przepisami, aby podejść do egzaminu na prawo jazdy, kierowca musi 'wyjeździć’ 30 godzin. Ubywanie kwadransu z każdej lekcji może zaważyć o wyniku egzaminu, gdyż kumulacja straconych minut pozbawia nas aż 7.5 godziny za kierownicą.
Niektóre szkoły zastrzegają sobie ścisły obszar, poza który nie wolno wyjechać, lub maksymalny przebieg w trakcie trwania jednej lekcji. Mała elastyczność i otwartość powinna budzić podejrzenia – przede wszystkim w kwestii stanu technicznego pojazdów, np. możliwości przebicia numerów silnika, lub niekompetencji instruktora.